Net als veel andere informatie op deze website is alles rondom archieven en tehuizen nog in bewerking en staat open voor commentaar van de bezoekers. Reageren kan (heel graag!) op de contactpagina.

Geboortenaam                     

Een geboortenaam/-namen is/zijn de naam/namen van een pasgeboren kind zoals die op de geboorteakte vermeld staat/staan. Deze geboortenaam/-namen staan ook in alle dossiers van de Raad van de Kinderbescherming vermeld en vaak ook in stukken betreffende de afstand en/of adoptie van de maatschappelijke organisatie en rechtbank die betrokken waren bij de afstand en adoptie. De geboorte-achternaam is meestal dezelfde als die van de afstandsmoeder.

Geboorteakte                      

  Bij de gemeente (of de gemeente waartoe de inmiddels opgeheven gemeente toe behoort) waar de geboorte heeft plaatsgevonden en deze bij de burgerlijke stand is aangegeven, kan (een kopie van) de geboorteakte worden aangevraagd. Vaak maar niet altijd is de geboortegemeente de gemeente waar de instelling gevestigd was waar de afstandsmoeder tijdens de geboorte verbleef. Ook wanneer een afstandsmoeder niet in een instelling bevallen is, werd normaalgesproken de aangifte in de geboorteplaats gedaan.   In de geboorteakte staan zowel de geboortenaam van de jonggeborene als de naam van de geboortemoeder vermeld, alsmede de geboortedatum. Wanneer een vader bekend was, kan ook diens naam vermeld zijn. Als de adoptie van een kind door de rechtbank was bepaald dan werden de achternamen en eventuele nieuwe/andere voornamen van het kind in de geboorteakte opgenomen. In de regel bleven de geboortenaam/-namen op de geboorteakte, vaak doorhaald, vermeld staan en werd de wijziging in de marge opgenomen.

Persoonskaart                       

Van iedere inwoner werd door de gemeente waar iemand (officieel geregistreerd) woonde een persoonskaart aangemaakt en bijgehouden. Op een persoonskaart staan naast de volledige naam gegevens vermeld, zoals geboorteplaats en -datum, de volledige namen van ouders (vaak met geboorteplaats en -datum), huwelijkspartner (dito) en kinderen (dito). Ook wordt het woonadres vermeld, alsmede eventuele mutaties, zoals verhuizingen naar een andere gemeente. Tot 1994 werden de persoonskaarten op papier bijgehouden en die zijn aan het Centraal Bureau voor Genealogie (CBG) overgedragen. Via de website van het CBG kunnen tegen een vergoeding kopieën van persoonskaarten worden aangevraagd (aanleveren zo volledig mogelijke naam en geboorte- en of sterfdatum en -datum is nodig, zonder is de kans op terugvinden klein). Het CBG verstrekt de persoonskaart van de afstandsmoeder alleen als zij langer dan 10 jaar overleden is. Gegevens over religie en een klein aantal andere velden zijn in de regel onleesbaar gemaakt. Als je de volledige kaart wilt zien, vraag daar dan expliciet naar. Hieruit zijn mogelijk ook nieuwe stukjes informatie te herleiden

Bevolkingsregister/              

Gemeenten hielden van oudsher in het bevolkingsregister bij

Basisregistratie Personen    

wie in die plaats woonachtig waren, aanvankelijk in registers, later op gezinskaarten en vanaf 1939 op persoonskaarten. Tot de vermelde gegevens behoren volledige namen van de gezinsleden, geboorteplaats en -datum, beroep, adressen, plaats waarvan en waarheen iemand gekomen of vertrokken is, onderlinge familierelatie, religie etc.      

Paspoort                               

In het eigen paspoort is, indien niet de geboortenaam is vermeld, in ieder geval een correcte geboorteplaats en -datum opgenomen. Deze zijn voldoende om bij de gemeente waar iemand geboren is (een kopie van) de geboorteakte op te vragen. Vaak, niet altijd, zijn de geboortevoornamen (of voornaam) ongewijzigd gebleven.

ID-kaart                                 

Net als in een paspoort is een correcte geboortedatum vermeld maar is de geboorteplaats onvermeld gebleven. Mocht uit overlevering of op basis van andere gegevens een vermoeden bestaan wat de geboorteplaats was, dan kan bij de geboortegemeente een (kopie van een) geboorteakte worden aangevraagd.

Afstandsdossier                    

De meeste vrouwen die, al dan niet gedwongen, afstand deden van hun pasgeboren kind verbleven ten tijde van de bevalling onder de hoede van een instelling die voor opvang en de afstand regelden. Hiertoe werden dossiers aangelegd waarin zich bijvoorbeeld verslagen van gesprekken met de afstandsmoeder, beoordelingsrapporten en correspondentie met relevante overheden en andere instellingen kunnen bevinden. Van diverse instellingen zijn de dossiers gedeponeerd bij de regionale FIOM-kantoren. Helaas zijn niet alle instellingsarchieven bewaard gebleven. Een aantal instellingen heeft de dossiers, waarvan zeker is dat deze nog bestaan of waarvan dit vermoed wordt, niet overgedragen. Juist deze instellingen zijn zeer terughoudend in het ter inzagegeven van de dossiers. De afstandskinderen wier dossier niet bewaard is gebleven, zijn wat hun afstand en adoptie aangewezen op het adoptievonnis en het adoptiedossier, dat in de meeste gevallen, in ieder geval voor een belangrijk deel, wel bewaard is gebleven.

Van de volgende instellingen zijn afstandsdossiers bij het FIOM gedeponeerd: [nader invullen]

Adoptiedossiers                    

In een adoptiedossier zijn de basisgegevens van afstandsmoeder en -kind opgenomen, terwijl het verder met name een focus heeft op het adoptiegezin waarin het afstandskind terecht zou komen. In een tevens tot het dossier behorend rapport dat door de Raad voor de Kinderbescherming is opgesteld wordt het functioneren van dit gezin beschreven (geanalyseerd). Tevens zijn de doorlopen procedures, die tot de adoptie hebben geleid, geboekstaafd. Ten slotte is het adoptievonnis aan dit dossier toegevoegd.  Omdat in de praktijk niet overal dezelfde stukken bewaard zijn gebleven, is het raadzaam alle bronnen te raadplegen. De adoptiedossiers dienen wettelijk (Archiefwet 1995) behouden te blijven en dienen bij het Nationaal Archief gedeponeerd te worden. Voor een deel heeft deze overdracht plaatsgevonden maar nog lang niet alle dossiers zijn gedeponeerd en ter inzage.

Adoptievonnis                      

Het toewijzen van afstandskinderen aan adoptieouders werd formeel bekrachtigd door een uitspraak van de Rechtbank. In dit adoptievonnis, gebaseerd op ingewonnen informatie, zoals de adoptiedossiers, is de adoptiedatum en plaats van handelen vastgelegd en bevat een opgave van de betrokken partijen, met name de afstandsmoeder (en heel soms -vader) en de pleeg-/adoptieouders, alsmede de geboortenaam, -plaats en -datum van het afstandskind.

De adoptievonissen werden gedurende twintig jaar bij de rechtbanken bewaard en zijn daarna bij de provinciale archieven gedeponeerd. Meestal zijn de adoptievonissen in afschrift ook in het adoptiedossier opgenomen.