Net als veel andere informatie op deze website is alles rondom archieven en tehuizen nog in bewerking en staat open voor commentaar van de bezoekers. Reageren kan (heel graag!) op de contactpagina.
Veel Nederlands afgestanen weten (nog) niet dat er op verschillende plaatsen en vaak via verschillende instanties een dossier over hen is aangelegd.
In de regel ‘begint’ het met het proces van afstand doen (vaak via maatschappelijk werk of een maatschappelijke instelling), na het afstand doen ben je officieel kind van de staat, vervolgens is er een periode waarin er sprake is van ‘pleegkind-schap’ (bijvoorbeeld als het adoptie-proces in gang is gezet) en in de laatste fase is er sprake van adoptie (al dan niet bekrachtigd via de Rechtbank).
In dit proces verandert ook vaak de naam. Er is een geboortenaam, na afstand en bij pleegkindschap is er nog steeds een geboortenaam (al zien we ook dat binnen het pleeggezin de achternaam van de pleegouders vaak gebruikt wordt) maar kan ook een nieuwe ‘roepnaam’ gebruikt worden. Pas bij officiële adoptie zoals bekrachtigd door de Kinderrechter is er een nieuwe achternaam, vrijwel altijd die van de adoptie-ouders.
Vrijwel altijd zijn deze fases terug te vinden in dossiers. Er is echter ook een korte periode geweest waarin adoptie-ouders konden aangeven dat eerdere (geboortenaam) gegevens verwijderd konden worden uit archieven (zoals bv op geboorteakte of op de persoonskaart). In die gevallen is de persoonlijke geschiedenis dus letterlijk uitgewist.
Bij afstand is vaak (maar niet altijd) een instantie betrokken geweest.
Voorbeelden van instanties zijn:
- algemeen maatschappelijk werk (Hendrik de Keijzer stichting)
- een door de kerk geïnitieerde instelling (bv Paula Stichting of Moederheil),
- ziekenhuis, kraamkliniek of kindertehuis
Veel van deze instanties hadden of hebben nog steeds een archief
Een aantal archieven is overgedragen aan Fiom en ‘dus’ via Fiom opvraagbaar of inkijkbaar. Echter, nog niet alle archieven in het bezit van Fiom zijn ontsloten
Bij adoptie is vrijwel altijd de Raad voor de Kinderbescherming betrokken geweest.
Deze Raad valt onder het ministerie van Justitie en Veiligheid. Er is dus vrijwel altijd een dossier door de Raad opgemaakt. Deze dossiers zijn opvraagbaar en inkijkbaar.
- Opvraagbaar via de Raad waar destijds de adoptie is behandeld
Deze dossiers zijn dus altijd (!) aanwezig, en ook altijd inkijkbaar of opvraagbaar
Verblijf in Kindertehuis, instelling of klooster
Hiervan zijn waarschijnlijk meestal dossiers of verslagen gemaakt. Door samenvoeging, opheffing of anderszins is het bij veel tehuizen onduidelijk of en zo ja waar de archieven (nog) zijn.
De toegankelijkheid varieert ook sterk. ViZ ijvert voor het maken van een compleet overzicht per tehuis